Των Γεωργίας Χαννή και Γιάννη Σεΐτανίδη
Επίσημα οι αρμόδιες κυπριακές Αρχές δεν αποδίδουν την αδυναμία πρόσβασης στις διαδικτυακές κυβερνητικές υπηρεσίες, που εκδηλώθηκε το πρωί της Πέμπτης, σε κυβερνοεπίθεση -χωρίς να δίνουν και μια εξήγηση για το τι έγινε- αλλά ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες αναφέρουν στον «Π» ότι εκδηλώθηκε επίθεση τύπου DoS attack.
Πρόκειται για μια επίθεση άρνησης παροχής υπηρεσιών (denial of service - DoS) με την υπερφόρτωση ενός ιστότοπου ή δικτύου, με στόχο την υποβάθμιση της απόδοσής του ή ακόμη και την πλήρη αδυναμία προσπέλασής του. Αυτή η επίθεση φέρεται να εκδηλώθηκε από το εσωτερικό και όχι από το εξωτερικό. Το προηγούμενο κύμα κυβερνοεπιθέσεων σε κρατικές ιστοσελίδες από το εξωτερικό οδήγησε σε μέτρα περιορισμού της πρόσβασης από χρήστες εκτός της χώρας.
Άλλες πηγές επιβεβαιώνουν στον «Π» ότι πράγματι υπήρξε χθες αυξημένη κίνηση για πρόσβαση σε υπηρεσίες σε ιστοσελίδες της κυβέρνησης με το σύστημα να μην μπορεί να ανταποκριθεί στη ζήτηση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αύξηση της ζήτησης είναι μια μορφή κυβερνοεπίθεσης και κοινό σημείο των πληροφοριών του «Π» είναι ότι υπήρξε αυξημένη ζήτηση η οποία υπερφόρτωσε το σύστημα και τελικά το έριξε.
Σε τέτοιου είδους επιθέσεις η μόνη λύση είναι η διακοπή της ιστοσελίδας ή, πιο απλά, να βγει από την πρίζα... Σε κάθε περίπτωση, είτε πρόκειται για κακόβουλη ενέργεια είτε για αυξημένη ζήτηση από τους πολίτες, το χθεσινό μπλακ άουτ αποκάλυψε σοβαρές αδυναμίες στο κρατικό ψηφιακό δίκτυο και εγείρονται ερωτήματα για την ασφάλεια και την απόδοσή του. Και δεν είναι η πρώτη φορά που οι ψηφιακές υποδομές της Δημοκρατίας εμφανίζονται εκτεθειμένες σε κινδύνους.
Στοιχείο που δείχνει προς την εκδοχή της κυβερνοεπίθεσης είναι ότι δεν υπήρξε χθες κάποιο γεγονός που να προκάλεσε αυξημένο ενδιαφέρον των πολιτών για χρήση των κυβερνητικών ιστοσελίδων.
Υπό παρακολούθηση
Λίγο πριν το μεσημέρι της Πέμπτης, κυβερνητικές ιστοσελίδες, όπως αυτή του Τμήματος Οδικών Μεταφορών, του Τμήματος Φορολογίας, του Τμήματος Μετεωρολογίας και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, τέθηκαν εκτός λειτουργίας για κάποιο χρονικό διάστημα, προκαλώντας ταλαιπωρία σε όλους τους πολίτες που προσπαθούσαν επί ώρες να «φορτώσουν» σελίδες. Κάποιες ιστοσελίδες επανήλθαν για κάποιο χρονικό διάστημα και μετά ξαναέπεσαν, ενώ για άλλες χρειάστηκε περισσότερος χρόνος μέχρι να αποκατασταθεί η λειτουργία τους.
Το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής στην πρώτη του ενημέρωση ανέφερε πως, λόγω τεχνικού προβλήματος, δεν είναι προσωρινά διαθέσιμες οι διαδικτυακές κυβερνητικές υπηρεσίες και ότι το Τμήμα Υπηρεσιών Πληροφορικής του υφυπουργείου καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για επίλυση του προβλήματος και επαναφορά των συστημάτων το συντομότερο.
Στις 14:30 το πρόβλημα πρόσβασης επιλύθηκε, αλλά η κατάσταση παρακολουθείται.
Επίσημα το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής αναφέρει ότι υπήρξε τεχνικό πρόβλημα το οποίο ερευνάται.
Η διευθύντρια Τμήματος Υπηρεσιών Πληροφορικής του υφυπουργείου, Νόρμα Κλίππη-Πεκρή, είπε στον «Π» ότι το τεχνικό πρόβλημα που παρουσιάστηκε επηρέασε τις γραμμές σύνδεσης με το διαδίκτυο και την ομαλή λειτουργία όλων των υπηρεσιών του Δημοσίου, ιδιαίτερα αυτών που έχουν διαδικτυακή πρόσβαση.
Το πρόβλημα έχει αποκατασταθεί πλήρως, έχει επανέλθει η πρόσβαση στις διαδικτυακές κυβερνητικές υπηρεσίες, με την κατάσταση ωστόσο να παρακολουθείται. Σε ό,τι αφορά τα αίτια η κ. Κλίππη-Πεκρή ανέφερε (ΚΥΠΕ) ότι τα αίτια που προκάλεσαν την προσωρινή μη λειτουργία των διαδικτυακών κυβερνητικών υπηρεσιών διερευνώνται «προκειμένου να είμαστε βέβαιοι ότι δεν θα επανέλθει το πρόβλημα».
Ερωτηθείσα για το εάν έχουν εντοπιστεί τα αίτια που προκάλεσαν τη διακοπή λειτουργίας των διαδικτυακών κυβερνητικών υπηρεσιών, η κ. Κλίππη απάντησε ότι είναι ένα θέμα που διερευνάται ακόμη από τις αρμόδιες ομάδες του Τμήματος και αφορά τη σύνδεση με το διαδίκτυο. Σε ερώτηση για το εάν υπάρχει ενδεχόμενο κυβερνοεπίθεσης, η κ. Κλίππη απάντησε ότι «δεν υπάρχουν ενδείξεις για κυβερνοεπίθεση».
Παράταση για ΦΠΑ
Το πρόβλημα που προέκυψε οδήγησε το Τμήμα Φορολογίας στην απόφαση να δώσει παράταση μέχρι τις 14 Ιανουαρίου του 2025 για καταβολή ΦΠΑ και υποβολή Φορολογικής Δήλωσης ΦΠΑ. Η καταληκτική ημερομηνία για την καταβολή του ΦΠΑ και της φορολογικής δήλωσης ΦΠΑ ήταν σήμερα, 10 Ιανουαρίου του 2025.
Σημειώνεται ότι δεν είναι η πρώτη φορά που οι κυβερνητικές ιστοσελίδες παρουσιάζουν προβλήματα. Πιο συχνά προβλήματα το τελευταίο διάστημα παρουσιάζει η ιστοσελίδα του ΓεΣΥ, προκαλώντας ταλαιπωρία τόσο σε ασθενείς όσο και προβλήματα στη διενέργεια ιατρικών πράξεων.
Τον Οκτώβριο του 2024 έγινε προσπάθεια επηρεασμού της διαθεσιμότητας ιστοσελίδων της κυβέρνησης χωρίς επιτυχία. Στόχος ήταν η διαθεσιμότητα και μόνο των πληροφοριακών ιστοσελίδων του κράτους. Η προσπάθεια αντιμετωπίστηκε επιτυχώς. Επηρεάστηκε μόνο για λίγα λεπτά η κεντρική πύλη gov.cy, αλλά όχι οι επιμέρους ιστοσελίδες της πύλης και καμία άλλη ιστοσελίδα του κράτους ή online υπηρεσία.
